Game dân gian tiến lên miền nam (tlmn) là một trong những game bài phổ biến, hấp dẫn và được ưa thích nhất. Trò chơi tlmn sử dụng bộ bài tây 52 lá.
Giới thiệu
Khi bài tây gia nhập vào Việt Nam, người dân đã sáng tạo ra rất nhiều cách chơi. Phổ biến trong các cách chơi bài tây là trò chơi Tiến Lên Miền Nam. Khác với Tiến Lên Miền Bắc bị bó hẹp bởi những luật như đồng chất, đồng màu thì tiến lên miền nam có kiểu đánh phóng khoáng, không gò bó.
Tiến lên miền nam có thể kết hợp các bộ không đồng chất, đồng màu với nhau và có thể chặt, đỡ được mà không cần quan tâm tới màu và chất.
Một số thuật ngữ trong tiến lên miền nam thưởng hay được sử dụng là: Sảnh, đôi, bộ ba, tứ quý, 3 Đôi thông, 4 Đôi thông, tới trắng, thua cóng, thối 3 bích, sảnh rồng.
Trong cách chơi tiến lên kiểu miền nam thì với 4 người chơi sẽ kết thúc game ở các vị trí Nhất, Nhì, Ba, Bét. Khi 1 người chơi về nhất, các thành viên còn lại vẫn tiếp tục đánh với nhau để tranh vị trí nhì, ba và bét.
Game Tiến lên miền nam thường được cho là mang nhiều tính chất đỏ đen, may rủi, tuy nhiên vẫn có tính trí tuệ cao ở đó. Với 13 là bài được chia, người chơi phải xây dưng cho mình các chiến thuật đánh, chặt, bỏ bài hợp lý nếu muốn giành được chiến thắng.
Bạn đọc có thể quan tâm: Hướng dẫn, luật chơi liêng, cách chơi bài liêng giỏi
Luật chơi
Ban đầu mỗi người được chia 13 lá bài. Ván đầu tiên sẽ chọn ngẫu nhiên người đánh trước để đảm bảo công bằng. Từ ván thứ 2 trở đi, người nào thắng ván trước sẽ được đi trước. Nếu người thắng ván trước thoát khỏi bàn hoặc bàn chỉ còn người thắng thì ván tiếp theo sẽ được coi là ván đầu tiên.
– Mục tiêu của mỗi người chơi là đánh hết 13 lá bài trên tay trước những người chơi khác
– Nếu là lượt đánh đầu tiên mỗi vòng, người chơi có thể đánh bất kỳ bộ nào trong luật cho phép
– Nếu có người đánh bộ trước đó, người đánh tiếp theo phải đánh một bộ cao hơn hoặc bỏ lượt
– Người bỏ lượt sẽ mất lượt cho đến hết vòng
– Nếu tất cả mọi người bỏ lượt, sẽ kết thúc vòng đánh, quyền đánh vòng tiếp theo được chuyển cho người đánh cuối cùng trong lượt trước
Các bộ có thể đánh trong Tiến lên miền nam
Rác: là những lá bài riêng lẻ không thể kết hợp với lá bài còn lại. Một lá bài rác chỉ có thể được mang ra đánh thắng một lá bài rác khác khi nó có giá trị cao hơn lá bài kia, hoặc cùng giá trị với bài kia nhưng có “nước bài” cao hơn.
Đôi: 2 quân bài có cùng giá trị như nhau. Đôi bài đánh thắng một đôi bài khác khi nó có giá trị cao hơn đôi bài kia, hoặc cùng giá trị với đôi bài kia nhưng có “nước bài” cao hơn.
Sám cô (Bộ ba): 3 quân bài cùng giá trị như nhau. Sám cô có thể đánh thắng một Sám cô khác khi nó có giá trị cao hơn Sám cô kia
Sảnh: 3 quân bài hay nhiều quân bài hợp thành một dãy số liên tiếp không phân biệt “nước bài”. Một Sảnh có thể đánh thắng một Sảnh khác khi nó có giá trị cao hơn Sảnh kia, hoặc cùng giá trị với Sảnh kia nhưng có “nước bài” cao hơn.
Tập hợp đặc biệt:
Tứ quý: 4 quân bài cùng giá trị như nhau. Một Tứ quý có thể đánh thắng một Tứ quý khác khi nó có giá trị cao hơn Tứ quý kia.
3 Đôi thông: 6 quân bài hợp thành một dãy liên tiếp của 3 đôi. 3 Đôi thông có thể đánh thắng 3 Đôi thông khác khi nó có giá trị cao hơn 3 Đôi thông kia, hoặc cùng giá trị với 3 Đôi thông kia nhưng có “nước bài” cao hơn.
4 Đôi thông: 8 quân bài hợp thành một dãy liên tiếp của 4 đôi. Cách thắng cũng giống như 3 Đôi thông.
Những kết hợp đặc biệt này có khả năng đánh thắng (thường gọi là “chặt”) lá bài (hay kết hợp) lớn nhất là 2 (thường gọi “Heo”):
– 3 đôi thông được chặt một “heo”, và “chặt chồng” lên 3 đôi thông nhỏ hơn nó.
– Tứ quý được chặt một “heo” hoặc một đôi “heo”, “chặt chồng” lên 3 đôi thông bất kì, “chặt chồng” lên tứ quý nhỏ hơn nó.
– 4 đôi thông được chặt một “heo” hoặc chặt một đôi “heo”, “chặt chồng” lên 3 đôi thông, “chặt chồng” lên tứ quý, “chặt chồng” lên 4 đôi thông nhỏ hơn nó.
– Lần “Chặt chồng” cuối cùng là tổng kết tất cả các hành vi “chặt” trước đó. Người bị chặt sau cùng sẽ phải chịu toàn bộ tiền chặt.
Cách tính thắng thua
Ván chơi có 4 người tham gia:
– Nhất (ăn gấp đôi tiền cược): là người đầu tiên đánh hết 13 lá bài của ván chơi.
– Nhì (ăn bằng số tiền cược): là người thứ hai đánh hết 13 lá bài của ván chơi.
– Ba (thua gấp đôi tiền cược): là người không đánh hết được 13 lá bài của ván chơi.
– Bét (thua bằng tiền cược): là người thứ ba đánh hết 13 lá bài của ván chơi.
Ván chơi có 3 người tham gia
– Nhất (ăn gấp 3 lần tiền cược): là người đầu tiên đánh hết 13 lá bài của ván chơi.
– Bét (thua gấp đôi tiền cược): là người không đánh hết được 13 lá bài của ván chơi.
– Nhì (hòa tiền): là người thứ hai đánh hết 13 lá bài của ván chơi.
Ván chơi có 2 người tham gia:
– Nhất (ăn gấp đôi tiền cược): là người đầu tiên đánh hết 13 lá bài của ván chơi.
– Bét (thua gấp đôi tiền cược): là người không đánh hết được 13 lá bài của ván chơi.
Thắng “Tới trắng”:
Người chơi thắng tới trắng nếu sở hữu một trong những bộ bài sau.
– Sảnh bài liền từ 3 đến Át (không cần cùng nước bài). Đây được gọi là sảnh rồng.
– Tứ quý heo: 2♥2♦2♣2♠.
– 5 đôi thông.
– 6 đôi bất kì.
Khi có người thắng trắng, ván chơi dừng lại ngay. Người thắng trắng ăn gấp đôi tiền cược nhân với số người chơi còn lại trong bài, kèm theo tiền thối bài của nhưng người khác
Thua Cóng.
Một người chơi nào đó chưa đánh ra được một lá bài nào trong lúc người khác đã đánh hết bài, sẽ bị thua (tiếng lóng gọi là “thua cóng”). Người này sẽ thua gấp 4 lần tiền cược, và phải trả tiền thối (nếu có) cho người thắng.
Luật Chặt “Heo”:
– “Chặt” là khái niệm để chỉ việc người chơi dùng những kết hợp đặc biệt (“hàng”) để đem ra đánh “heo” hoặc “hàng”. Người bị “chặt” sẽ bị phạt tiền:
– Heo đỏ : phạt gấp đôi tiền cược.
– Heo đen: phạt một lần tiền cược.
– 3 đôi thông, 4 đôi thông, tứ quý: phạt gấp đôi tiền cược.
Luật “Úng (thúi)” heo, hàng:
– Đây là trường hợp chỉ xảy ra ở cuối một ván bài. Việc kiểm tra “úng”, “thúi” “heo”, “hàng” chỉ diễn ra giữa 2 người về sau chót. Người về bét nếu còn “heo” và “hàng” thì người còn lại sẽ nhận được tiền phạt thúi:
– Heo đỏ (2♥2♦): phạt gấp đôi tiền cược của bàn.
– Heo đen (2♣2♠): phạt một lần tiền cược của bàn.
– “Hàng” (3 đôi thông, 4 đôi thông, tứ quý): phạt gấp đôi tiền cược của bàn.
Trường hợp đặc biệt với 3 bích:
– Trường hợp thắng đầu tiên mà đánh lá bài 3 bích sau cùng: thắng bằng số tiền cược * (số người chơi -1).
– Trường hợp đánh hết 12 lá bài mà còn lại lá bài 3 bích thì “thua trắng”: thua bằng số tiền cược * (số người chơi -1).
Cách chơi tiến lên miền nam dễ thắng
Cướp cái:
Trong môn TLMN cái quan trọng và là yếu tố để dành chiến thắng chính là làm thế nào để về nhất.
Khi bạn về nhất là bạn có cái, bạn có quyền đánh ra log bài đầu tiên của mình có quyền suy xét để đẩy cuộc chơi theo hướng của mình.
Ở môn này thì cái là cực kỳ quan trọng, thử tưởng tượng xem nếu bài bạn không có cái thì muốn về nhất bạn phải có 1 log bài nào đó để cướp cái…
VD: Bài bạn có đẹp như tiên toàn sảnh khủng, xám khủng nhưng bạn không có log bài nào để cướp cái hoặc làm cái thì bài cũng chỉ bỏ đi, nhưng nó sẽ khác biệt hoàn toàn nếu như ván bài đó bạn có cái..
Nhớ bài:
Cố gắng nhớ được bài làng nhất là các cây bài quan trọng để xem sảnh hoặc xám hay đôi của mình đang phục có lệnh không, còn bao nhiêu cơ hội để làng tóm được…
Điều bài:
Thông thường khi đánh TLMN thì nhà tay trên nhiều khi chính là đồng mình của mình, nếu mình không cướp được cái hoặc cướp cái khó khăn thì tốt nhất là nên nhường cái cho nhà trên của mình. Hạn chế nhường cái cho nhà dưới vì khi họ đánh ra bạn sẽ là người cuối cùng của vòng. Nếu mình không nhất được thì thế bài tốt nhất là nhà trên mình về nhất…
Nhưng có những trường hợp đặc biệt(phòng thủ chống đút 3 bích), bắt buộc phải điều cho nhà sau về nhất vd như: bài mình không có 3 bích mà 3 bích lại chưa ra, bài xấu không có khả năng về bắt buộc phải bơm cho nhà sau về luôn để tránh bị đút 3 bích mặc dù có thể bị thối… bài nhà sau còn 1 lá thì cóc cây nhỏ nhất hoặc nhà trên cóc thì mình nên bỏ không nên chêm vào để cho nhà sau về tránh đút 3 bích.
Học cách suy luận và tính nhanh thế bài của làng
VD:
Nhà trên mà cóc ra cây to hơn những cây rác của mình thì bạn không còn hi vọng chạy rác, phục rác khi nhà trên có cái lúc này muốn chạy rác bạn bắt buộc phải cướp cái…
Khi có nhà không bắt đôi nhỏ, sảnh 3 nhỏ nhiều khả năng họ có hàng….
Thông thường trong 1 ván bài chỉ chạy được khoảng 2 vòng rác là bài làng sẽ có người tròn bài(hết rác chỉ còn đôi, xám, sảnh hàng ..)
Thọc gậy bánh xe
Có những pha đánh chêm(đánh kiểu chọc gậy bánh xe), đánh khiêu khích phá bài làng 1 cách hợp lý, VD bài xấu không có khả năng về thì khi đánh nên đánh các log bài to trước hoặc vừa trước để phá bài làng.
Đừng tham chạy lá mà đánh log bài nhỏ vì dễ làm làng tròn bài nhất là nhà sau tay. Hoặc khi bài có nhiều K nhiều A cóc hẳn cây to hoặc đôi to cho làng oánh nhau phóng 2 còn mình ngồi đếm và nhớ bài….
Còn 1 điều vô cùng quan trọng ở môn này nếu chơi đút 3 bích thì bạn phải là người biết tạo cơ hội, phục cơ hội để đút 3 bích. Khi bài đẹp thì không cần phải suy nghĩ nhiều, nhưng 1 khi bài đã có 3 bích nếu có cơ hôi đút 3 bích thì phải cố gắng nhớ bài, điều bài, đoán bài lang, mai phục để làm sao mà đút được 3 bích… “Không tham không giàu”
